به گزارش صدای شهر فاطمه بهبودی نویسنده کتاب «مسافران» که به تازگی بر پایه خاطرات شفاهی معاودین ایرانی منتشر شده، در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درباره روند نگارش اثر گفت: دسترسی به معاودین که تجربه‌های مشابهی با راویان داشتند، بسیار زمان‌بر و دشوار بود. این افراد اغلب پراکنده بودند و هر کدام روایت منحصربه‌فردی داشتند که ثبت دقیق آن نیازمند صبر و حوصله فراوان بود.
وی درباره انتخاب خانواده عسگرپور به‌عنوان محور اصلی کتاب توضیح داد: در زمان مطالعه کتاب «پوتین قرمزها» بار‌ها با نام صلاح عسگرپور مواجه شدم و روایت‌های جالبی از فعالیت‌های او در قرارگاه خاتم‌الانبیا شنیدم. او در عراق متولد شده بود و در جبهه ایران حضور داشت. علاقه‌مند بودم از نزدیک درباره انگیزه‌ها و تجربه‌های او بشنوم و همین دیدار، زمینه نگارش کتابی مستند و داستانی از زندگی او را فراهم کرد.
بهبودی درباره بازسازی فضای سیاسی و اجتماعی عراق در دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی نیز گفت: علاوه بر مصاحبه‌ها، مطالعه برخی منابع و آثار پیشین در دستور کارم قرار داشت. اگرچه اکنون جزئیات آنها در ذهنم نیست اما همین مطالعات به بازسازی دقیق‌تر فضا و شرایط تاریخی کمک کرد.
وی تفاوت روایت معاودین با دیگر گروه‌های مهاجر یا تبعیدی را چنین عنوان کرد: معاودین اصالت ایرانی دارند و اجدادشان به‌دلیل ارادت به حضرت سیدالشهدا یا فعالیت‌های اقتصادی به عراق مهاجرت کردند و در آنجا ماندگار شدند. نزدیکی آیینی، مذهبی و حتی قومیتی آنان، ارتباط ویژه‌ای میان‌شان و مردم عراق ایجاد کرده است.
بهبودی درباره یکی از کلیدی‌ترین مضامین کتاب یعنی حس بی‌وطنی و تعلق دوگانه گفت: معاودین همواره میان دو وطن زیسته‌اند. در بخشی از روایت، زمانی که راوی زیر بمباران رژیم بعث در اهواز قرار دارد، دیدار با یک همشهری کربلایی به او جان تازه‌ای می‌بخشد. این تضاد و پیوند همواره در زندگی آنها دیده می‌شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی تلفیق روایت شخصی و تاریخی توضیح داد: تمرکز روایت بر زندگی دو شخصیت اصلی است اما همزمان، بخشی از رویداد‌های تاریخی مهم نیز در خلال آن بازتاب یافته است. تلاش داشتم روایت‌ها هم زندگی فردی را نشان دهند و هم تصویری از تاریخ معاصر ارائه کنند.
این نویسنده درباره روایت‌هایی که امکان انتشار نیافتند، گفت: در حین پژوهش مواردی وجود داشت که به علت حساسیت‌های امنیتی یا مسائل شخصی، قابلیت انتشار نداشتند.
بهبودی همچنین یکی از خاطرات تاثیرگذار خود از مصاحبه‌ها را چنین بازگو کرد: آذرماه ۱۳۶۵ اهواز به‌شدت بمباران شده بود. راویان به درمانگاه رفته بودند و فرزندان خردسالشان در هتل فجر اقامت داشتند. نگرانی و اضطراب آنها برای حفظ جان فرزندانشان، صحنه‌ای تکان‌دهنده بود که واقعیت جنگ و زندگی در آن روز‌ها را نشان می‌دهد.
وی در پایان درباره ظرفیت کتاب برای پژوهش‌های بعدی گفت: بی‌تردید این اثر می‌تواند مبنایی برای تحقیقات آینده و تولید آثار مستند و نمایشی قرار گیرد. هدف من انتقال پیام مستقیم نبود، بلکه تلاشم بر این بود که حسی واقعی به مخاطب منتقل شود. می‌خواهم خواننده بعد از پایان کتاب، نه تنها اطلاعاتی کسب کرده باشد بلکه تا مدت‌ها به روایت‌ها بیندیشد.
کتاب «مسافران» با تمرکز بر زندگی معاودین و خانواده عسگرپور، تلاشی است برای ثبت تاریخ شفاهی و در عین حال ارائه روایتی داستانی. اثری که علاوه بر بازتاب بخشی از تاریخ دفاع مقدس، می‌تواند منبعی معتبر برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به تاریخ معاصر باشد.
انتهای پیام/
Source link
«مسافران» می‌تواند الهام‌بخش پژوهش‌ها و مستندهای تازه باشد/ روایت زنده‌ای از تجربه معاودین
سهام:
