به گزارش صدای شهر براساس پیشبینیهای فدراسیون جهانی چاقی تا سال ۲۰۳۵ بیش از نیمی از جمعیت جهان به اضافهوزن یا چاقی دچار خواهند شد. با این حال بسیاری از روشهای درمانی کنونی مانند رژیم غذایی، ورزش، جراحی یا داروها نه همیشه در دسترس هستند و نه در همه موارد اثربخش.
به گزارش science daily در این شرایط پژوهشگران با بهرهگیری از دادههای ژنتیکی بیش از پنج میلیون نفر، ابزاری به نام امتیاز خطر چندژنی (Polygenic Risk Score – PGS) توسعه دادهاند که میتواند پیش از رسیدن به بزرگسالی احتمال ابتلای فرد به چاقی را پیشبینی کند. این ابزار به شناسایی کودکان و نوجوانانی کمک میکند که بهصورت ژنتیکی مستعد چاقی هستند و میتوان برای آنها از راهکارهای مداخلهای زودهنگام بهره برد.
پیشبینی زودهنگام اثرگذاری بلندمدت
رئولف اسمیت استادیار مرکز تحقیقات پایهای متابولیسم در دانشگاه کپنهاگن و نویسنده اصلی مقالهای که در نشریه معتبر Nature Medicine منتشر شده میگوید: ویژگی منحصربهفرد این ابزار در توانایی آن برای پیشبینی خطر چاقی در بزرگسالی حتی پیش از رسیدن به پنجسالگی است؛ یعنی زمانی که هنوز عوامل محیطی و رفتاری نقش عمدهای در وزن کودک ایفا نکردهاند. مداخله در این مرحله میتواند تاثیر بسزایی بر مسیر زندگی افراد داشته باشد.
همکاری جهانی برای ساخت ابزاری دقیق
این پروژه حاصل تلاش مشترک کنسرسیوم جهانی مطالعه ژنتیکی صفات انسانشناختی (GIANT) است؛ شبکهای بینالمللی از پژوهشگران ژنتیک که بر مطالعه صفاتی مانند قد و شاخص توده بدنی (BMI) تمرکز دارند. این مطالعه با همکاری شرکت ۲۳andMe و بیش از ۶۰۰ دانشمند از ۵۰۰ نهاد تحقیقاتی سراسر جهان انجام شده است.
امتیاز ژنتیکی دو برابر دقیقتر از روشهای پیشین
PGS مانند یک ماشینحساب ژنتیکی عمل میکند که با تجمیع اثر هزاران واریانت ژنتیکی مختلف یک امتیاز کلی برای خطر ابتلا به چاقی ارائه میدهد. بسیاری از این واریانتها بر مغز تأثیر گذاشته و اشتها را تحت تأثیر قرار میدهند.
محققان برای ساخت این امتیاز ژنتیکی از دادههای بزرگترین و متنوعترین پایگاه ژنتیکی موجود شامل بیش از پنج میلیون نفر استفاده کردند. سپس با بررسی آن بر روی بیش از ۵۰۰ هزار فرد از نظر ویژگیهای فیزیکی و ژنتیکی دریافتند که دقت این ابزار در پیشبینی چاقی دو برابر بهتر از بهترین مدلهای پیشین است.
به گفته روت لوس از دانشگاه کپنهاگ این ابزار یک جهش قابلتوجه در پیشبینی ژنتیکی خطر چاقی محسوب میشود و ما را به سوی کاربردهای بالینی و پزشکی این فناوری نزدیکتر میکند.
ژنها کاهش وزن و چالشهای پیشبینی
پژوهشگران همچنین تاثیر مداخلات سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش را بر افراد با ریسک ژنتیکی بالا بررسی کردند. نتایج نشان داد که افراد با خطر ژنتیکی بالاتر، در کوتاهمدت پاسخ بهتری به این مداخلات نشان میدهند؛ اما پس از توقف برنامهها وزن آنها سریعتر از دیگران بازمیگردد.
با این حال این ابزار محدودیتهایی نیز دارد. باوجود اینکه دادهها از جمعیتی جهانی و متنوع گردآوری شدهاند، مدل ایجادشده همچنان در پیشبینی چاقی در افراد با تبار اروپایی عملکرد بسیار بهتری دارد نسبت به افراد با تبار آفریقایی.
آیندهای با پیشگیری هدفمند
دستیابی به چنین ابزار ژنتیکی دقیقیدامکان مداخلات زودهنگام و هدفمند را فراهم میکند و میتواند گامی مهم در مسیر کاهش نرخ جهانی چاقی باشد. با این وجود برای استفاده عادلانه از این فناوری در همه جمعیتها نیاز به توسعه ابزارهایی با شمول ژنتیکی بیشتر و دقیقتر احساس میشود.
انتهای پیام/
Source link