به گزارش صدای شهر نپال در روزهای اخیر شاهد رخدادی کمسابقه از جمله استعفای نخستوزیر در پی موج اعتراضاتی که تنها در چند روز به اوج رسید؛ بود. اما آنچه این خیزش را ویژه میکند، نقش پررنگ نسل Z است نسلی که شبکههای اجتماعی را به میدان سیاست کشانده و حتی با کمک هوش مصنوعی به انتخاب رهبر موقت دست زده است.
به گزارش برنا، این تحولات نشان میدهد در کشوری با ۳۰ میلیون نفر جمعیت و ضریب نفوذ اینترنت بالای ۹۰ درصد، دیگر نمیتوان سیاست را جدا از فضای دیجیتال فهمید. جوانان نپال، همان «نسل Z»، با ابزارهایی که برایشان بخشی از زندگی روزمره است، توانستند موازنه قدرت را در کوتاهترین زمان تغییر دهند.
شبکههای اجتماعی زیادی از جمله فیسبوک، اینستاگرام، ایکس و تیکتاک برای نسل Z نپال برای چند روزی فیلتر شدند. اما از آن جایی که شبکههای اجتماعی جای رسانههای سنتی را گرفتند و به صدای اصلی معترضان تبدیل شدهاند صدایی که از مرزهای نپال فراتر رفت و توجه رسانههای بینالمللی را جلب کرد.
اما این قدرتنمایی نسل جوان، واکنش سریع دولت را به دنبال داشت. وزارت ارتباطات نپال اعلام کرد چندین شبکه اجتماعی، از جمله فیسبوک، اینستاگرام و ایکس را مسدود کرده است. دلیل دولت «ثبتنام نکردن پلتفرمها در کشور» و «سوءاستفاده کاربران با هویت جعلی برای انتشار نفرت و شایعه» بود.
پریتوی سوبا گورونگ، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: «بارها به آنها فرصت دادیم، اما بیتوجهی کردند. مجبور شدیم فعالیتشان را متوقف کنیم.»
با این حال، منتقدان این اقدام را بیشتر تلاشی برای خاموش کردن صدای نسل جوان میدانند و هشدار دادهاند که فیلترینگ گسترده، بیاعتمادی به حاکمیت را عمیقتر خواهد کرد.
یکی از صحنههای بیسابقه اعتراضات نپال، استفاده جوانان از هوش مصنوعی برای انتخاب رهبر موقت بود. پس از خلأ قدرت ناشی از استعفای نخستوزیر، انجمن «جوانان علیه فساد» از یک ابزار هوش مصنوعی خواست گزینههای شایستهای برای این جایگاه معرفی کند.
الگوریتم فهرستی از چند چهره برجسته از جمله ساگار داکال، سومانا شرستا، بالن شاه و سوشیلا کارکی ارائه داد که در نهایت، کارکی، نخستین زن قاضی عالی نپال بهعنوان رهبر موقت برگزیده شد.
این تصمیم نشان داد که نسل Z نهتنها به فناوری اعتماد دارد، بلکه آن را بخشی از فرآیند تصمیمگیری سیاسی میداند؛ نشانهای از دگرگونی عمیق در شیوه سیاستورزی.
نسل Z، میان سنت و نوآوری
ویژگی بارز نسل Z نپال، پیوند میان حساسیتهای اجتماعی و استفاده خلاقانه از فناوری است. برخلاف نسلهای پیشین که سیاست را در قالب احزاب و نشستهای سنتی تجربه میکردند، این نسل سیاست را در فضای دیجیتال بازتعریف میکند.
برای آنها، اعتراض در خیابان و پست در اینستاگرام دو ابزار مکمل است و انتخاب رهبر با الگوریتم، به همان اندازه مشروعیت دارد که اجماع سنتی. این الگو، نوعی سیاست تکنولوژیک را رقم زده است؛ سیاستی که همزمان در میدان و در فضای مجازی جریان دارد.
سایه ارتش و تردیدهای آینده
با وجود این، آینده سیاسی نپال همچنان در هالهای از ابهام است. ارتش در پایتخت حکومتنظامی برقرار کرده و نقش آن در تعیین مسیر آینده پررنگ است. دیدار رهبر موقت با فرماندهان ارتش نشان از تلاش برای آرام کردن شرایط دارد، اما تجربه دیگر کشورها میگوید تا زمانی که مشارکت جوانان به رسمیت شناخته نشود، تغییرات پایدار نخواهد ماند.
از سوی دیگر، فیلترینگ گسترده ممکن است نسل Z را به سمت راههای خلاقانهتر برای دور زدن محدودیتها سوق دهد؛ امری که میتواند فاصله میان دولت و جامعه جوان را بیشتر کند.
نپال در مسیر «دموکراسی دیجیتال»
تحولات اخیر پرسشی کلیدی از جمله آیا این کشور آماده پذیرش نوعی «دموکراسی دیجیتال» است؟ را پیش روی نپال گذاشته است. نسلی که در اینترنت رشد کرده، سیاست را آنلاین تجربه میکند و حتی رهبر خود را با کمک الگوریتمها انتخاب میکند، بهسختی در چارچوبهای سنتی جا میگیرد.
اکنون برای نخستین بار، وزن سیاسی نسل Z بهقدری افزایش یافته که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. سیاست نپال دیگر فقط محصول توافق احزاب یا ارتش نیست؛ میلیونها جوان متصل به اینترنت، با گوشیهای هوشمند و اعتماد به فناوری، در حال بازتعریف آینده کشورند.
برای دولتها، این تحولات پیامی روشنی دارد آن هم اینکه بهجای محدود کردن ابزارهای دیجیتال، باید به دنبال سازوکارهای تازه برای مشارکت نسل جوان بود. نپال شاید نخستین کشوری نباشد که با چنین وضعیتی روبهرو میشود، اما بیشک نمونهای مهم است از آینده سیاست در قرن بیستویکم؛ آیندهای که بدون شبکههای اجتماعی و هوش مصنوعی قابل تصور نیست.
انتهای پیام/
[ad_2]
Source link